Κυριακή 12 Ιουνίου 2011

ΤΟ ΜΑΓΙΚΟΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ


νίκος λακόπουλος

Μίλα μου, ελληνικά!


Το Μαγικό  Παιχνίδι των Λέξεων


Ένα βιβλίο για τη μνήμη, την ποιητική,
το ένστικτο και το υποσυνείδητο των λέξεων







ΑΠΟ ΤΑ GREEKLISH ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ























Σ΄αυτήν που χορεύει
πιο ωραία το χαρίζω
(Παράφραση αρχαίου επιθέματος)






































Το ξέρατε ότι ο Σπερχειός σπιντάρει  και ότι η Ερέτρια σερφάρει; Αλφιτοσιτείτε ή τρώτε γαριδάκια; Γοργείσθε ή σπιντάρετε;  Προτιμάτε σαντιγύ ή αφρόγαλο; Όταν  φλιπάρετε βλέπετε και φλογίτσες; Τι σχέση  έχουν οι  Cure με το ... Κούρεμα και την κουρά των μοναχών;  Τι σχέση έχει το φουλάρω με το πίμπλημι;¨

 «Είμαι στην πρίζα» μπορεί και να σημαίνει  πίμπρημι;

Το "Μαγικό Παιχνίδι  των Λέξεων" περιέχει φοβερές  "αποκαλύψεις" για τη γλώσσα που μιλάμε . Την αργκό. Τα Greeklish και  την Αρχαιοελληνική.
Την μνήμη, την ιστορία και το ένστικτο, την λίμπιντo, το DNA, την αισθητική και το υποσυνείδητο  των  λέξεων. Είναι ένα ταξίδι που μαγεύει καθώς αποκρυπτογραφεί τα μυστικά των γραμμάτων και των λέξεων. Σπάει πολλούς μύθους για την γλώσσα και  την καταγωγή των λέξεων.

Ένα κρυφό νήμα συνδέει το σέρφιγκ με την Ερέτρια και σέρφερς με τους  Ερετριείς. Τοβιβλίο αυτό ψάχνει το μητρώο του λέξεων. Tο υποσυνείδητο τους.Το μακρύ ταξίδι της γλώσσας είναι γοητευτικό.

Οσο κι αν πούμε τον μπασκετμπολίστα καλαθοσφαιριστή δεν θα δούμε μια νοικοκυρά στην λαϊκή με μια μπασκέτα! Οσο και να καταιονιστούμε δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε ντους!
 Αυτό το βιβλίο αντί να βρεί την διαφορά των γλωσσών αναζητά την ενότητα τους. Κι έτσι το Εγώ ειμί γίνεται Ι am. Η μνά money.

Τελικά οι Κέλτες ίσως να μιλάνε ...κελτηνικά!  Οι Γαλάτες πίνουν milko. Kαι η Βρεττανία, η Βρεττάνη βρέχεται όπως η Αμβρακία.







 ΠΡΟΛΟΓΟΣ


  Το βιβλίο αυτό εδώ είναι βασικά ένα ΛΕΞΙΚΟ ΤΗΣ ΠΟΛΥ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ. Το ένστικτο της γλώσσας και η  ποιητική των λέξεων είναι το ένα από τα θέματα αυτού του βιβλίου.  Δεν ασχολείται τόσο με την καθαρότητα όσο αναζητά την ενότητα της γλώσσας, την ενότητα των γλωσσών.

    Όχι, δεν πρόκειται για ένα ακόμα φόβητρο για τους μαθητές. Δεν είναι  μια "επιστημονική εργασία". Eίναι μια ελεύθερη ερασι-τεχνική έρευνα  για την ιστορία των λέξεων που με φαντασία  ξεμπερδεύει ΤΟ ΝΗΜΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ και αποκαλύπτει ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ,  την Ιστορία της Γλώσσας.

 Τελικά δεν καθιερώθηκε να τους  κεφτέδες κρεατοσφαιρίδια και το άθροισμα σούμα. Στα επιφωνήματα της σημερινής γλώσσας δεν  περιλαμβάνεται το βαβαί και το παπαί. Αντίθετα πρέπει να συμπεριλάβουμε το ολέ!  Ένα μικρό μηχάνημα που εξαρτάται απόλυτα  από το ηλεκτρικό ρεύμα, ο κομπιούτερ  φέρνει νέα σημεία στίξης.

  Το  παρόν πόνημα είναι ένα τρόπος να διασκεδάσετε. Δεν είναι καθόλου σοβαρό  βιβλίο! Είναι ένα φοιτητικό παιχνίδι με τη γλώσσα που σας δίνει την  δυνατότητα να παίξετε μαθαίνοντας ΤΟ  ΚΡΥΦΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ . Να μάθετε να αναλύετε την  γλώσσα ψάχνοντας όπως εμείς την σχέση του φουλάρω με το πίμπλημι, του σερφάρω με την ....Ερέτρια,του σπιντάρω με τον ...Σπερχειό ποταμό!

  Αλήθεια, περάσαμε πολλά. Κι οι λέξεις μας περνούν μπροστά μας  σαν υιοθετημένα παιδιά που έχασαν τους δικούς τους και τους  ψάχνουν. Πολλές λέξεις "δάνειες" δεν είναι ξενόφερτες. Με ένα  διαβολεμένο ένστικτο ξαναγυρίζουν στην ιστορία τους.  Ίσως να μην υπήρξε  ποτέ μια ενιαία στατική, καθαρή, εθνική γλώσσα. Η γλώσσα δεν είναι κάτι  που μας ανήκει γιατί πάντα εξαρτάται από τους άλλους. Κι όλες οι γλώσσες με προεξάρχουσα την ελληνική (ή την αττική) αποτελούν κλαδιά ενός δέντρου που είναι μία , ενιαία μέσα από τις διαφορές, παγκόσμια γλώσσα.

   Όσοι επιχειρούν να κρατήσουν φοβισμένοι μπροστά σε  μια νέα κατάσταση την γλώσσα μακρυά από ... μικρόβια την βοηθούν να γίνει  μια νεκρή γλώσσα.
  
  Γραμματολογικά και εννοιολογικά το σερφάρω και το ερέσσω, από όπου η Ερέτρια συμπίπτουν. Η έρευνα μας ελέγχει με δύο τρόπους τις λέξεις στις οποίες αναφέρεται.
Αλλά είναι ένα βιβλίο που ασχολείται περισσότερο με την ποιητική τους, την λίμπιντο, από όσο με το DNA τους.

 Είναι ένα βιβλίο για  την μνήμη και το ένστικτο, το υποσυνείδητο των λέξεων. Ισως είναι ένα αστυνομικό βιβλίο αφού προσπαθεί να λύσει το μυστήριο που συνδέει το γέλιο, το γάλα και την γλώσσα ή προσπαθεί να κατανοήσει γιατί η Βρεττάνη βρέχεται όπως η Αμβρακία.

Διαβάζεται με όποια σειρά θέλετε.
Αλλά αν το διαβάσετε ανάποδα, θα πρέπει να διαλέξετε εσείς την μουσική με την οποία θα το ακούσετε.

Ιτε!













































αβουλέω : δεν θέλω, δεν γουστάρω, νταουνιάζω!


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ



 Γιατί ο Χριστός ήταν Έλληνας;
Γιατί μέχρι τα 30 ζούσε με την μαμά του.  (ΚΛΙΚ 110 σελ. 86-).


Η Ερέτρια σερφάρει
και ο Σπερχειός σπιντάρει



 Τα τελευταία χρόνια πάνω που οι καθαρευουσιάνοι έπαψαν να …σκοτώνονται με τους δημοτικιστές και τα βρήκανε  με μια λέξη ενδιάμεση ως εθνική χιλιάδες λέξεις εισβάλλαν στη καθημερινό λεξιλόγιο και μας αποσταθεροποίησαν ξανά.

 Είχαμε συμφωνήσει να μη λέμε μπασκετμπολίστας αλλά καλαθοσφαιριστής αφού το μπάσκετ είναι το καλάθι. Αλλά δεν μπορέσαμε να πείσουμε και τις νοικοκυρές να πάνε λαϊκή με μια …μπασκέτα.

 Ισως γιατί τελικά άλλο το καλάθι της νοικοκυράς κι άλλο η μπασκέτα.

 Η Ακαδημία Αθηνών πρότεινε να λέμε το γκαράζ αμαξοστάσιο αλλά ήρθε η μουσική garaze που δεν γίνεται να είναι μουσική αμαξοστασίου, όπως και η lounge δεν είναι μουσική δωματίου.

 Αν ζητήσουμε από τα παιδιά του συνεργείου να ρίξουνε μια ματιά στον … μειωτή κραδασμών του αυτοκινήτου μας θα φωνάξει ασθενοφόρο. Αν ρωτήσουμε την υπάλληλο του αεροσταθμού, τι ώρα φεύγει το αερολεωφορείο θα γελάσει μαζί μας. Και μη ρωτήσετε τον διαχειριστή της πολυκατοικίας μας αν το οίκημα διαθέτει αμαξοστάσιο! Ολόκληρο αμαξοστάσιο όχι. Ένα γκαραζάκι, ίσως!

  Είχαμε συμφωνήσει να λέμε το ασανσέρ ανελκυστήρα, αλλά για να κατέβουμε χρειαζόμασταν και έναν …καθελκυστήρα. Είπαμε να μη λέμε τα κεφτεδάκια κεφτεδάκια γιατί είναι τούρκικα. Και πάνω που γελάγαμε με τα κρεατοσφαιρίδια ήρθαν τα χάμπουργκερ(ς) και τα …ταχυφαγεία. Τα οποία εγκαταστάθηκαν στην ταλαίπωρη χώρα μας ως φαστφουντάδικα για να αποκαλύψουν ξαφνικά πως δεν φτάνει να λέμε τα κεφτεδάκια κρεατοσφαιρίδια. Ολη η κουζίνα μας  -γαμώ το μου- είναι τούρκικη! Πρέπει να βρούμε λέξεις για τον μπακλαβά, τον μουσακά, το ιμάμ μπαϊλτζή και δεν συμμαζεύεται.

 Ο αγώνας για μια γλώσσα ελληνική και καθαρή όμως συνεχίζεται. Και όπως θα δείτε η Ερέτρια είναι η πόλη των σέρφερς και ο Σπερχειός σπιντάρει.


ΕΡΕΥΝΑ


 Η ελληνική γλώσσα
 
 Η ελληνική γλώσσα πάντα είχε λέξεις δανεισμένες από άλλους πολιτισμούς όπως είναι η μνά (δες και money), το χρυσάφι, ο χιτώνας, το λιοντάρι, το κυπαρίσσι, η Ζάκυνθος, ο Ιλισσός, το ρεβίθι, η θάλασσα, η λεκάνη (πιθανόν δάνειο από την Αραμαική), ο νάρκισσος και η Κόρινθος για να αναφέρουμε μερικές που θεωρούμε λέξεις προελληνικές ενώ δεν είναι

 Το φυστίκι, το πιστάκιον είναι η μεσοπερσική λέξη pistag που θα μας δώσεις και τις νεοελληνικές εκφράσεις τι θα πει φυστίκι και το ρήμα …φεστικώνω! Περσικές πρέπει να είναι και οι λέξεις μόσχος(musk), βαμβάκι (παμβακίς-pambag), γιασεμί (yasaman) αλλά και ο μάγος(μέλος της αρχαίας περσικής φυλής magu, ο παράδεισος ο αβεστικός κήπος (pairi.deza) που στην περσική είναι palez δηλαδή παλάτι και παλάτσο και στην νεοελληνική μας οδηγεί με τρόπο ανεξήγητο στο περιβόλι του ουρανού! Περσικές προσωρινά γιατί όπως οι έλληνες καταχτούν λέξεις για να τις μεταφέρουν στην νεώτερη εποχή σε μια μακρυνή αλυσίδα ανταλλαγών έτσι και Πέρσες γνωστοί στην ελληνική ιστορία δεν είναι ίσως παρά μεταφορείς λέξεων από μια άλλη παλιότερη- ας πούμε προαιώνια πηγή-.

 Το υπέροχο ρόδον που έχει δώσει στην ελληνική λέξεις πανέμορφες όπως τα ροδοπέταλα, το ροδόσταλο και την ομηρική και ροδόσταλη αυγούλα, την ροδοδάκτυλο  Ηώ, συγγενεύει με μια λέξη της ιρανικής που έχουν πάρει οι μεσογειακές, το όνομα ενός φυτού της αβεστικής, της γλώσσας των αρχαίων χωροαστρικών ιερών κειμένων.

Οι λέξεις όλυνθος (σύκο), ελαία, υάκινθος, δάφνη, ορίγανος (ρίγανι), ερέβινθος, κάστανον, κέρασος, δαύκος μερικές από τις οποίες θεοποίησε η ελληνική ποίηση δεν είναι ελληνικές. Πλην των φυτών και των ζώων (όνος, βόνασος, κάνθαρος), όλα τα στοιχεία της καθημερινής ζωής όπως το ξίφος, ο χαλκός (το βασικότερο υλικό), το μέτταλλον, ο κασσίτερος, ο μόλυβδος, ο λήκυθος, ο πλίνθος, ο ασάμινθος, ο μόλυβδος είναι λέξεις ξενόφερτες. Αλλά και οι λέξεις βασιλεύς (στα μηκυναϊκά qa-si-te-ru) δούλος (do-e-ro), παλλακή, ο Οδυσσεύς, ο Αχιλλεύς, ο Θησεύς, η Αθηνά, η Αφροδίτη, η Ηρα και ο Ερμής σύμφωνα με τον J.Pallory (Οι ινδοευρωπαίοι) δεν φέρουν εμφανώς ελληνικά ονόματα.

Δάνειες είναι και λέξεις όπως Κόρινθος, Ιλισσός, Κηφισσός, κυπάρισσος, Μύθημνα, θάλασσα, οίνος και –όπως είδαμε- η πολύτιμη λέξη χρυσός οι οποίες ανήκουν σε γνωστές ή άγνωστες μεσογειακές ή ανατολικές λέξεις. Η λέξη πύργος μοιάζει με την γερμανική burg και ανήκει σε μια ινδοευρωπαϊκή γλώσσα διαφορετική από την ελληνική, όπως και η λέξη τύμνος που θα εξελιχθεί στην ελληνική τάφος. (Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας- ΕΛΙΑ σελ. 23).

Ακόμα και ο χιτών, η δέλτος,  η άρπη, το ρήμα χαράσσω, η αραμαϊκή λεκάνη θεωρούνται σημιτικά δάνεια ενώ το ρόδον θα το βρούμε στην αραμαική ως varda. Oι προέλληνες όπως οι Πελασγοί, οι Κάρες, οι Αίμονες, οι Τέττικες, οι Αίμονες, οι Καύκωνες , οι Φοίνικες κ.α. μιλούσαν γλώσσες δικές τους όχι ελληνικές. Τον 6ο αιώνα π. Χ. οι Ετρούσκοι αφήνουν στη Λήμνο μια επιγραφή με ελληνικούς μεν χαρακτήρες αλλά όχι ελληνική. Τελικά φτάνουμε στην αρχαία ελλάδα σε μια γλώσσα που φαίνεται να είναι ενιαία, τη Κοινή αλλά η ιστορία θα μας οδηγήσει στο πολυγλωσσικό Φανάρι και τον σημερινό κίνδυνο «αφανισμού» της ελληνικής μέσα σε μια νέα παγκόσμια κοινωνία που απαιτεί την δική της Κοινή που είναι δύσκολο να είναι η αττική.


 Οι εκδόσεις, τα ίδια τα βιβλία  και οι εφημερίδες δεν κατάφεραν να αποφύγουν λέξεις όπως κασέ, layοut, μότο, βινιέτες και  ρουμπρίκες. Οι εφημερίδες, οι «γκαζέτες» σύμφωνα με την Ψυχάρη, οι «φημερίδες» πολλές φορές ονομάζονται έτσι ακόμα και αν είναι εβδομαδιαίες.



ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΕΩΣ

Τα φωνήεντα (α,ε,η, υ,ι,ο,ω) αν και έχουμε μάθει ότι είναι επτά μαζί με τις διφθόγγους (ου, αι, ει κλπ.) είναι περισσότερα ή λιγότερα αν πάρουμε τα η,υ,ι και τα ο,ω σαν ένα!

  Ομως αν προσθέσουμε και τα ευρωπαικά e, u, i κλπ. θα χαθούμε σε ένα φωνητικό δάσος όπου ο Peter είναι ο Πέτρος , το τραίνο ή τρένο  το train, το street  η ...στράτα

 .Ετσι η Σοφία γίνεται Σόφη ή Σοφί και η Μαρία, Μαίρη, Μαρώ, Μαριώ, Μαρί, Μαριώ, Μαρούσκα..



 

“Μέχρι τα ελληνιστικά χρόνια η ελληνική γλώσσα είναι ένα μωσαϊκό διαλέκτων. Ωστόσο υπάρχει ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια η αίσθηση της πανελλήνιας ενότητας στη βάση των εθίμων, της θρησκείας αλλά και της γλώσσας. Η αίσθηση αυτή θα αποκτήσει εντονότερη μορφή με την περσική σύγκρουση και θα δημιουργήσει το δίπολο Ελληνες-Βάρβαροι. Μέσα στο διαλεκτικό μωσαϊκό σύντομα θα ξεχωρίσει η ιωνική διάλεκτος –όργανο της Ιωνικής Συμπολιτείας- και αργότερα η αττική διάλεκτος, επηρεασμένη από την ιωνική, η διάλεκτος της κραταιάς Αθήνας και της Αθηναϊκής Συμμαχίας. ” (Α.Φ.Χριστίδης- Ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας –Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας σελ. 127).

ΙΣΤΟΡΙΑ

 Ο Μπένζαμιν Λι Γουόρφ μελετώντας ινδιάνικες γλώσσες διαπίστωσε ότι τα χόπι ήταν μια γλώσσα χωρίς χρόνο! Τα πράγματα στα χόπι είναι ίδια απλώς συμβαίνουν νωρίτερα ή αργότερα! Για να περιγράψουν ότι είναι στον ουρανό τα χόπι έχουν μια λέξη.Χωρίς παρόν-παρελθόν και μέλλον τα χόπι δεν μπορουν να περιγράψουν πότε τελειώνει μια μέρα και πότε αρχίζει η επόμενη.


ΓΛΩΣΣΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ
Ο τούρκος άρ-ρωστος είναι hasta ο έλληνας ασθενής!



ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Προθέσεις όπως νη, μα, άχρι δεν χρησιμοποιούνται πλέον. Αντίθετα νέες προθέσεις και προθέματα εισβάλλουν στην ελληνική όπως καρά- (αυτό άλμπουμ καραλέει), ξε- (ξέκωλον), ψιλο- (κατά το λίαν) (ψιλοκοιμήθηκα,  άγριο- (αγριογκόμενα, (κατά το ερι-), plus (αντί του συν).










S-ερπ-ing   
Γοργείσθε ή σπιντάρετε;
 
 Το σπιντάρω έχει την ίδια ρίζα με  το σπεύδω και το σπέρχω απ' όπου και ο Σπερχειός.  Ο Σπερχειός σπέρχει, σπεύδει, είναι ορμητικός, σπινταριστός, γοργοπόταμος. Σπιντάει. Σπιντάρω σημαίνει ότι το αγγλικό speed. Πάω με ταχύτητα, γρηγοράδα, spedάρω, είμαι σπινταριστός, είμαι στην σπίντα.   Στην αργκό σημαίνει αμφεταμίνη, φτιάχνομαι.

   Σπέρχω σημαίνει βιάζω, θέτω εις κίνησιν, παροτρύνω, θέτω εις ταχείαν κίνησιν δηλαδή σπιντάρω, σπεύδω. Μη σπέρχου (Ευρυπίδου Μήδεια 1133)= μη βιάζεσαι, κούλαρε, ηρέμησε, πάρτο αλλιώς!

 Το σπεύδω από όπου και το σπεύσατε =βιάζομαι, επείγομαι αλλά και είμαι πρόθυμος, καταβάλλω προσπάθεια, αγωνίζοναι δηλαδή σπουδάζω. Από δώ οι σπουδές, ο σπουδαστής, ο σπουδαίος που σημαίνει ταχύς, σοβαρός. Η σπουδή είναι η βιασύνη, η πίεση, το πιέζειν, spausti στην λιθουανική και κατ΄ επέκταση και η εργασία, punε στην αλβανική (J.B.Hofmann).

  Τo σπιντάρω= (επι)ταχύνω, γκαζώνω, τα χώνω, τρέχω με  ταχύτητα.  Δες και τα σανιδώνω, σπινιάρω, αλλά και το αρχαιοελληνικό - που απαντάται μόνον εις τον  ενεστώτα   γ ο ρ γ ο ύ μ α ι. από όπου ο Γοργίας, ο Γοργοπόταμος, ο Γοργός που είναι φοβερός καο άγριος και προκαλεί φόβο, ο guard και η … Σκότλαντ Γιάρντ!.
 Η  σπίντα είναι η ταχύτητα, η πίεση. Παρόμοιες λέξεις είναι και η ψύψρα (στην ψύχρα) και η τσίτα (είμαι στην τσίτα=καιροφυλακτώ)

 Eίμαι στην σπίντα=πιέζομαι, είμαι στην τσίτα, γρηγορέω, σπουδήν έχω,.





Τ(σ)ip-s

Γλαυκός είναι ο γαλανός. Και γλαυκώπις η έχουσα χρώμα ματιών  σαν της θάλασσας δηλαδή μπλου ή μπλε (blue eyed).

 Η γλαυκώπις είναι ακτινοβολούσα αφού το γλαυκιάω θα μας οδηγήσει στην λάμψη, την λαμπρότητα και την ... γκλαμουριά!

 Αρα γλαυκώπις= γκλαμουράτη!

 Μια τέτοια θεά ήταν η Αθηνά.


H ηδονή της γλώσσας

  Με ένα τρόπο μυστηριώδη οι λέξεις που είχαν σχέση με την ηδονή  συνωστίζονταν γύρω από τα γράμματα π, β. φ., γράμματα που προφέρονται με  τα χείλη!

 Το φ, το εικοστό πρώτο γράμμα της ελληνικής αλφάβητου, το  λατινικό ph, f είναι στην σανσκριτική το  bh.  To να μιλάς ή να τρως  είναι ασφαλώς μια  ηδονή. Πολλά φαγητά όπως η φάβα, το φαβάτον, η φακή αρχίζουν απο φ. 

 Φαλακρός είναι ο γυμνός και φαλαρίζω είναι λέξις αισχρά. Είναι περιττό  να μιλήσουμε για τoν φαλλό.

 Η φιληδονία, ο φιληδής, το φίλημα και η φίλκησις,  αλλά και ο φιλήτωρ, ­ο εραστής­, σχετίζονται ευθέως με τα χείλη, τον  ασπασμό, τα φιλιά.

  Από το φιλί στον φόβο,  την ήβη και την εφηβεία
   Τα φιλίτια ήταν τα συμπόσια των Σπαρτιωτών. Φιλοσαρκέω= είμαι  παραδεδομένος σε σαρκικές ηδονές. Φιτύω σημαίνει σπείρω και φιττανίδες   είναι τα γυναικεία σανδάλια.
        Φορβειά: καπίστρι ή χειλωτήρ
  Το φοράω σημαίνει αποκαλύπτω και  φορβιάζω βάζω χαλινάρι. Φοράδα είναι αυτή που χαλινώνεται. Η λέξη θα χρησιμοποιηθεί και για γυναίκες  φυσικά αφού φοράς είναι η φέρουσα καρπόν, η καρποφορούσα, η γόνιμος. Η  λέξη φορβάς θα χρησιμοποιηθεί για γυναίκες που τρέφονται δια της  πορνείας.
 
 Φυσικά ο φούρνος είναι κοντά στην φωτιά την οποία φυσάμε με τα χείλη: φφφφφ!

 ΤΟ ΚΟΥΤΙ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ

Kάθε γενιά προσπαθεί να ...παρέμβει στην γλώσσα. Η γλώσσα των σημερινών νέων νεοελλήνων έχουν ενδιαφέρον, φαντασία και χιούμορ. Να μερικές απο αυτές:

 Το άτομο είναι αρντάν, το άτομο είναι γειά σου, το άτομο είναι σάικο,  το άτομο είναι ζίου! Εφαγα πακέτο,  έφαγα ένα φλάς, την ήπια, την έκανα, την βρίσκω,  έχω πάθει την πλάκα μου, την έκανα λαχείο, είμαι στην πρίζα, είσαι χάι, είσαι ντάουν,  τα πήρα στο κρανίο, τα είδα όλα κωλυόμενα,είδα τον Χριστό φαντάρο, χτυπάω φλέβα,  την ψάχνω, την κάνω, την βρίσκω, μπήκα στο νόημα, λέει- δεν λέει, καραλέει,  έχω σαλτάρει, ξεσάλωσα, τα πήρα,  στην ψύχρα, στην τσίτα, της κολάσεως,  τάφτυσα, τάπαιξα,  χλωμό το βλέπω.




HOMEWORK
   Βλέπεις σχέση ανάμεσα στο me και το εμένα, το is και το ει(ς) , το είμαι και το I am;

 


NTOKOYMENTA


Τόσα χρόνια στο κουρμπέτι ξέρουμε πια τι λέει και τι όχι. Αυτό το  άλμπουμ καραλέει! (ΚΛΙΚ) 












Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011

Η σημερινή κυβέρνηση μοιάζει με μικροαστή που πάει λαϊκή με ψηλοτάκουνο. Έμοιαζε μάλλον. Τελευταία αντιμετωπίζει το σύνδρομο της Μαρίας Αντουανέτας. Ο Λαός την ανεβάζει στο ικρίωμα κι αυτή σκέφτεται τι θα φορέσει.

Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011

Tο άσυλο

Το άσυλο υπάρχει για τις μειοψηφίες, κυνηγημένα άτομα, παρά-νομους, "πρόσ-φυγες". Το Πανεπιστήμιο, υψώνεται σε άσυλο με την Σφαγή του Πολυτεχνείου. Το αίμα "παρανόμων" καταληψιών, η θυσία θέσπισε ένα ιερό σύμβολο ελευθερίας.Το άσυλο είναι ηθικός νόμος, συνείδηση πολιτισμού, μια πολιτική ηθική, πέρα από τα όρια της αστυ-νομίας και του Κράτους. Αρχαία, ελληνική, έννοια, άγνωστη στους ελληνοπρεπείς φασίστες.

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2010

Τσε Γκεβάρα- Η έλξη του Θανάτου

Τσε Γκεβάρα

Η έλξη του Θανάτου

-

Ξεφυλλίζω το βιβλίο «Τσε- Εικόνες μιας ζωής» των Φερνάντο Ντ. Γκαρσία και Οσκαρ Ολα. Χαζεύω φωτογραφίες από το οικογενειακό άλμπουμ. Ο Τσε καβαλάρης. Ο Τσε ινδιάνος με παιδική ασπίδα και αποφασιστικό βλέμμα. Ο Τσε με τα αδέλφια του. Την Σέλια , τον Ρομπέρτο, την Ανα Μαρία, τον Χουάν Μαρτίν.Η «Νεγρίτα». Η πρώτη αγάπη. Ο Τσε με τον Ρομπέρτο πάλι ινδιάνος σηκώνει το παιδικό του τσεκούρι. Εκδρομή στην Κόρδοβα. Αποφασιστικός ερασιτέχνης πιλότος. Φοιτητής Ιατρικής σε μάθημα ανατομίας.

Ισως δεν είχε καταλάβει πως το πτώμα θα ήταν το δικό του. Η μήπως το ήξερε πάντα; Στο λεπροκομείο του Σαν Πάμπλο, πάνω σε μια σχεδία, δώρο των λεπρών. Με την Ιλντα. Αντάρτης στην Σάντα Κλάρα. Εδώ η Αλέιιντα, προσφέρει ένα σαπούνι τουαλέτας στον Τσε. Με τον Σάρτρ και την Σιμόν Ντε Μπωβουάρ. Με τον Μάο.

Μια νεαρή κορεάτισσα δοκιμάζει τα χορευτικά ταλέντα του κομαντάντε. Ο υπουργός κουβαλάει σάκκους. Ολοι κάθονται σύμφωνα με τους τύπους εκτός από τον Τσε που κάθεται πάνω στον πάγκο. Με την κόρη του Αλειντίτα. Ταλαιπωρημένος με δεμένος χέρια πριν εκτελστεί σε ένα πλυσταριό. Σκέφτομαι πως ο Τσε, που σημαίνει κάτι σαν «ρε», έχει φωτογένεια, όταν εμφανίζεται με τον μπερέ με τον αστέρι ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα.

Βρισκόμαστε κάπου στην Αργεντινή σε ένα γαλλικό μπαλκόνι σε ένα διώροφο σπίτι. Ο Τσε, φέρνει και πίνουμε «ματέ». Προσπαθώ να είμαι αδιάφορος και ανοίγω το κασετόφωνο.

- Σύντροφε Τσέ, από που ήρθατε; Ποιά είναι η καταγωγή σας;

- Oι γονείς μου είναι ο Ερνέστο Γκεβάρα Λίντς και η Σέλια Ντε Λα Σέρνα. Ενας μποέμ και μία άθεη. Από την γενιά του πατέρα μου υπάρχει ένας προπάππος αντιβασιλέας της Νέας Ισπανίας. O γιός του έκλεψε την μνηστή του στη Λουιζιάνα. Οι Γκεβάρα θα πρέπει νά φτασαν στο Ρίο Ντε Λα Πλάτα τον 18ο αιώνα. Μετά όταν όλοι κυνηγούσαν τον χρυσό πρέπει να πήγαν για λίγο στην Καλιφόρνια. Ο παππούς μου ο Ρομπέρτο γεννήθηκε στη Βόρεια Αμερική, παρότι αργεντίνος. Παντρεύτηκε την Ανα Λιντς μια ιρλανδή. Ενας από τους Λιντς ήτανε μεγαλοτσιφλικάς, ξέρεις. Ο Ρομπέρτο ήταν γεωγράφος. Ενας πρόγονος της μητέρας μου ήτανε αντιβασιλέας στο Περού. Η μητέρα μου πρώτη οδήγησε αυτοκίνητο και έκοψε τα μαλλιά της παρότι έβγαλε σχολείο θάλεγα για καλόγριες, καθολικό στο Μπουένος Αύρες.

- Αριστοκράτες!

- Ξεπεσμένοι, λίγο. Η μητέρα μου είχε κάποια χτήματα. Ο πατέρας καλλιεργούσε ματέ, αλλά δεν πήγαινε καλά.

- Τι θυμάστε ως παιδί;

- Θυμάμαι τον εαυτό μου ντυμένο ινδιάνο, την αδελφή του την Σέλια και τα κορδοβέζικα γαιδουράκια, που καβαλούσαν οι τουρίστες. Και άλογα. Η μαμά μας ανέβαζε πάνω στο άλογο. Ο μπαμπάς δεν ήθελε αναβολείς κι έτσι έμαθα να ιππεύω χωρίς αναβολείς. Είχα και ένα μικρό ποδηλατάκι. Πιο πολύ από όλα θυμάμαι τις ενέσεις. Είχα από μικρος άσθμα και έτσι δεν πήγα σχολείο όλα τα χρόνια. Μούκανε μάθημα σπίτι η μαμά.

- Είχατε μάθει να πυροβολείτε από πέντε χρονών;

- Ναι, έμαθα να ιππεύω και να πυροβολώ. Αλλά περνούσα πιο πολλές ώρες σπίτι λόγω άσθματος διαβάζοντας Ιούλιο Βερν και παίζοντας σκάκι. Επαιζα και ράγκμπυ. Στο σπίτι με φώναζαν Τετέ και Ερνεστίτο, αλλά όταν πήγαινα στο γήπεδο φώναζα δυνατά: «Στη μπάντα, έρχεται ο Σέρνα».

-Είναι αλήθεια ότι κάνατε μπάνιο μέσα σε παγωμένο νερό για να μη πάτε στρατό;

- (Γελάει). Ναι, ήτανε το 1946. Είχε πάρει πλειοψηφία ο Περόν. Πήρα αναβολή και ένα χρόνο μετά έπρεπε να ξαναπάω. Τότε έκανα μπάνιο μέσα σε παγωμένο νερό και η κρίση άσθματος με απάλλαξε!

-Πως βρεθήκατε στην Ιατρική;

- Hταν να γίνω μηχανικός, αλλά όταν αρρώστησε η γιαγιά μου, αποφάσισα να σπουδάσω Ιατρική στο Μπουένος Αίρες.

- Τότε κάνατε το περίφημο ταξίδι με την μοτοσυκλέτα.

- Οχι, αργότερα. Το 1951 ξεκινήσαμε από την Κόρδοβα και φτάσαμε Χιλή, Περού, Κολομβία, Βενεζουέλα. Στο δρόμο η μηχανή μας εγκατέλειψε.

- Αλήθεια, πως προέκυψε αυτό;

- Hταν ένα πρωί του Οκτώβρη. Είχα πάει στη Κόρδοβα και πίναμε ματέ κάτω από την πέργολα στο σπίτι του Γκρανάντο. Μόλις είχε φύγει από το λεπροκομείο της Ποντερόζα και παραπονιόταν. Και γω είχα χάσει την δουλειά μου, αλλά εγώ το απολάμβανα. Είχα μπουχτίσει από την Ιατρική, τις εξετάσεις, τα νοσοκομεία. Ηταν όνειρο να ανακαλύπτεις τον Ατλαντικό και να ανοίγουν ατέλειωτοι δρόμοι προς όλα τα σημεία του κόσμου, καθώς το φεγγάρι πέφτει καταπάνω στην θάλασσα και την κάνει να βγάζει ασημένιες ανταύγειες. Η θάλασσα, ξέρεις, ήταν για μένα μια φίλη, ένας έμπιστος φίλος που σ’ ακούει χωρίς να μιλάει και σε συμβουλεύει με ένα βουητό που ο καθένας το παίρνει όπως θέλει.

-Είναι αλήθεια ότι πήρες μαζί σου και το όπλο σου;

- Ναι. Ενα 38άρι Smith & Wesson. Μέσα σε οχτώ μήνες γυρίσαμε πέντε χώρες. Η μηχανή ήταν εγγύηση ότι δεν θα είμασταν αστοί τουρίστες, αλλά ταξιδιώτες. Ηταν ένα προσκύνημα. Το σύμπαν λικνιζόταν, η φωνή της θάλασσας ακούγονταν καθαρά....

- Κι η μηχανή τάπαιζε!

- (Γέλιο). Είχαμε πολλλές περιπέτειες. Ταξιδεύαμε με άδειες τσέπες, με την περηφάνια του φτωχού! Μια φορά ψαρέψαμε μια πέστροφα, την άλλη τρώγαμε κεράσια, μια φορά που είχαμε μόνο μια κονσέρβα και ένα κομμάτι τυρί, είδαμε ξαφνικά μια πάπια να πετά στην λίμνη. Ο Αλμπέρτο υπολόγισε καλά και σε λίγο τρώγαμε μια πάπια ψητή! Ενα βράδυ χαθήκαμε στον βάλτο κι ο δασοφύλακας μας έδωσε τομάρια να κοιμηθούμε. Την άλλη μέρα δουλέψαμε σε μια ψησταριά για δέκα πέσος. Υστερα πήραμε τον δρόμο των εφτά λιμνών. Κάπου εκεί διαπιστώσαμε πως υπήρχε μια τρύπα στο λάστιχο. Ενας αυστριακός μοτοσυκλετιστής μας φιλοξένησε και μας είπε να προσέχουμε. Στην περιοχή κυκλοφορούσε ένα ...χιλιανό λιοντάρι. Κοιμήθηκα με το περίστροφο στο μαξιλάρι. Λίγο πριν χαράξει με ξύπνησε ο θόρυβος από νύχια που έξυναν την πόρτα! Ο Αλμπέρτο είχε χάσει την φωνή του από τον φόβο του. Το ένστικτο έδιωξε την λογική. Οταν είδα δύο φωσφορίζοντα μάτια πυροβόλησα. Μια γυναίκα άρχισε να ξεφωνίζει υστερικά. Ηταν ο σκύλος της!

-«Και να που νιώθω κιόλας να κυμματίζουν οι βαθειές μου ρίζες γυμνές και ελεύθερες». Σας θυμίζει κάτι;

-Eίναι από το ημερολόγιο που κρατούσα στο ταξίδι.

- Είχατε γίνει και θέμα σε μια εφημερίδα.

- Ναι. Είχε γράψει: «ΔΥΟ ΑΡΓΕΝΤΙΝΟΙ ΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΛΕΠΡΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΣΧΙΖΟΥΝ ΜΕ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΑ ΤΗΝ ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ».

- Κάπου εκεί η μοτοσυκλέτα τελείωσε την αποστολή της!

- Χωρίς αστεία, είναι πρόβλημα να περπατάς με τα πόδια στην έρημο! Μια ομάδα σιδηροδρομικών μας προσέλαβαν για το ματς με αντάλλαγμα φαϊ, στέγη και μεταφορά. Είχαμε δει το Νησί του Πάσχα και είμασταν στο Περού. Είδαμε την Γη των Ινκας, το Μαχού Πίχου και τραβήξαμε προς τον Βορρά. Ολο και κάποια σπλαχνική πηγή μας λυπόταν για την κατάντια μας και τρώγαμε κάπου κάπου! Στη Λίμα παρακολουθήσαμε ταυρομαχίες. Στο Εκουαδόρ την φτώχεια. Στο Σαν Πάμπλο πήγαμε στο λεπροκομείο. Κολομβία, Βολιβία, Γουατεμάλα, οχτώ χώρες.

- Τι σας έμεινε από το ταξίδι;

- Eνα μίσος για τους ιμπεριαλιστές. Ορκίστηκα στον γερο-Στάλιν να δω εξοντωμένα αυτά τα γλοιώδη υποκείμενα.

- Πιστεύατε στον Στάλιν;

- O Στάλιν και ο Μάο ήταν για μας ήρωες.

- Κάπου τότε παντρευτήκατε;

- Παντρεύτηκα και γεννήθηκε η Ιλντίτα.

- Πως γνωρίσατε τον Κάστρο;

- Γνώρισα πρώτα τον αδελφό του τον Ραούλ στο Μεξικό στο σπίτι της Μαρίας Γκοντζάλες που φιλοξενούσε εξόριστους κουβανούς. Το 1955 ο Φιντέλ είχε ήδη μεγάλη φήμη. Η πρώτη συνάντηση με τον Φιντέλ έγινε τότε με μια συζήτηση έναν Ιούλιο που άρχισε βράδυ και τέλειωσε ξημερώματα. Ενα μήνα μετά παντρεύτηκα. Περίμενα να γεννηθεί η Χιλντίτα όταν είπα στον Φιντέλ ότι μπαίνω στην ομάδα του κι άρχισα εκπαίδευση σε ένα αγρόκτημα κάπου στο Μεξικό.

- Εννοείς ότι μπήκες στην Επανάσταση, όταν παντρεύτηκες Συνήθως συμβαίνει το αντίθετο! Οταν αρχίζει ο γάμος τελειώνει η επανάσταση.

- Δεν ήμουνα φτιαγμένος για γάμο. Ο γάμος ήταν καταστροφή για μένα. Οσο και αγαπούσα την κόρη μου δεν μπορούσα να ζήσω με την Ιλντα. Είχα αποφασίσει να συνεχίσω την μποέμικη ζωή. Ηθελα να ζήσω σαν περιπλανωμένος ιππότης και να αφήσω τα αμαρτωλά μου κόκκαλα κάπου στην Αργεντινή. Κάπου τότε αποφάσισα πως δεν είμαι Χριστός, ούτε φιλάνθρωπος. Θα αγωνιζόμουν με όποιο όπλο έβρισκα, αντί να αφήσω να με καρφώσουν στο σταυρό

- Υπάρχει μια φωτογραφία σου με τον Κάστρο σε ένα κελί.

- Η μεξικάνικη αστυνομία είχε συλλάβει όλα τα μέλη του κινήματος M-26 και μένα. Απελευθερώθηκα και το 1956, 25 Νοέμβρη ογδόντα δύο άτομα με το πλοίο Γκράνμα που είχε αγοράσει ο Φιντέλ αποβιβαστήκαμε στην Κούβα, μέσα σε καταιγίδα. Δεν ήταν βέβαια απόβαση, αλλά ναυάγιο. Λάθος τόπος, λάθος συνθήκες, λάθος χρόνος.

- Ας είμαστε ρεαλιστές, ας ζητάμε το αδύνατο!

- (Γέλιο). Ακριβώς! Η απόβαση είχε γίνει σε ένα έλος σε μια περιοχή χωρίς κατοίκους. Η Σιέρα Μαέστρα είχε χωρικούς που δεν έπρεπε να εμπιστευόμαστε κι έτσι για να επιβιώσαμε κυνηγούσαμε και ψαρεύαμε.

- Ωσπου κάποιος χωρικός σας είδε και σας πρόδωσε

Ειδοποίησε τις αρχές και μας επιτέθηκαν μέσα στα ζαχαροκάλαμα. Σκοτώθηκαν είκοσι. Εγώ τραυματίστηκα. Σκορπιστήκαμε. Εγώ ήμουνα με μια ομάδα οχτώ ανταρτών με επικεφαλής τον Χουάν Αλκμέιδα Μπόσκε, τον νέγρο.

Τότε, λένε, ανάμεσα σε ένα σακίδο με φάρμακα και τα πυρομαχικά διαλέξατε να πάρετε μαζί τα πυρομαχικά.

- Ημουνα ο υπεύθυνος υγείας της ομάδας, αλλά αποφάσισα να πάρω τα πυρομαχικά. Είμασταν εξαθλιωμένοι κι όταν μπορέσαμε να συναντήσουμε τους άλλους είχαμε μείνει μόνο είκοσι ζωντανοί.

- Στο μεταξύ υποφέρατε από άσθμα.

- Οταν ανεβήκαμε στο Τουρκίνο στα 2.000 χιλιόμετρα ήταν κόλαση καθώς έμεινα χωρίς αδρεναλίνη.

- Τα καταφέρατε όμως.

- Ναι. Τότε σκότωσα τον πρώτο μου εχθρό. Οργανωθήκαμε καλύτερα, εγώ ανέλαβα ως λοχαγός την Τέταρτη Φάλαγγα. Στα χωριά γιάτρευα τους ασθενείς και δίδασκα την αλφαβήτα.

- -Τότε πήρατε και το περίφημο αστέρι.

- (Γελάει). Εγινα κομαντάντε. Είμαστε πια εκατον σαράμτα αντάρτες. Εχουμε απελευθερώσει μια περιοχή με διοίκηση και λαϊκά δικαστήρια. Βγάζουμε μια εφημερίδα την El Cubano Libre και έχουμε ένα μικρό πομπό. Φτιάχνουμε σχολείο, οπλουργείο, φούρνο, μια φάμπρικα για παπούτσια. Φτάνουμε τους τρακόσιους άντρες και δεκαεφτά γυναίκες. Απέναντι μας έχουμε δέκα χιλιάδες άντρες.

- Τότε γνωρίσατε την Αλέιντα.

- Η Αλέιντα ήτανε να γίνει δασκάλα, αλλά πέρασε στην παρανομία. Μια μέρα της είπα «πάω να κάνω επίθεση στο Καμπαιγουάν. Θες νάρθεις;” «Οπωσδήποτε!» μου είπε και ανέβηκε στο τζιπ με ένα σάλτο. Ηταν 1958. Πολιορκούσαμε την Σάντα Κλάρα, όταν γίναμε εραστές. Ενα χρόνο μετά μπήκαμε στην Αβάνα.

- Τότε ήρθε και η Ιλντα με την κόρη σου....

- Η Αλέιντα ήταν πια ο φύλακας άγγελος μου. Τότε είδα μετά από καιρό την κόρη μου την Ιλντίτα. Της αγόρασα μια κούκλα με έρανο. Την Αλέιντα την παντρεύτηκα τότε με κουμπάρο τον Φιντέλ.

- Αν και αργεντίνος, κομαντάτε, γίνατε το Νο 2 της Κούβας, Αρχισατε μια περιοδεία, συναντήσατε τον Νάσερ, το Νεχρού, τον Μάο, τον Χρουτσώφ, τον Σάρτρ, πήγατε στην Ιαπωνία, Κίνα, Σοβιετική Ενωση, αναλαβάτε το Υπουργείο Βιομηχανίας, την Εθνική Τράπεζα...

- (Γελάει). Οταν ο Κάστρο ρώτησε αν υπάρχει κανένας οικονομολόγος εγώ άκουσα «κανένας κομμουνιστής» και σήκωσα το χέρι!

- Από επαναστάτης τραπεζίτης!

- Δεν θα δεις πολλούς τραπεζίτες να μαζεύουν ζαχαροκάλαμα και να δουλεύουνε με φόρμα στο λιμάνι!

- Στην Κούβα έχετε πια τρίτο παιδί, είστε το αστέρι της Επανάστασης, έχετε σπίτι, σας αγαπάνε όλοι, τι σας έκανε να φύγετε; Λέγεται πως όταν κάνατε κριτική στη Σοβιετική Ενωση ως «δευτερεύοντα ιμπεριαλισμό» οι αδελφοί Κάστρο σας πέρασαν από ένα «δικαστήριο» στο σπίτι.

- (Σωπαίνει). Εφυγα για τον ίδιο λόγο που εγώ ένας αργεντίνος πήγα στην Κούβα. Πίστευα στον επαναστατικό διεθνισμό και αυτό έκανα. Ξαναπήρα το δρόμο με την ασπίδα στο χέρι.

- Ως Ραμόν Μπενίτες φτάνετε στο Κογκό, την Τανζανία και τελικά στη Βολιβία. Η Αλέιντα προσπάθησε να σας πείσει να γυρίσετε πίσω από το Κογκό.

- Επέστρεψα ινγκόγνιτο, αφού είχα πάει στην Πράγα πάλ ινκόγκνιτο. Μάλιστα είδα τα παιδιά μου ματαμφιεσμένος. Είχα κόψει τα μαλλιά και είχα ξυρίσει το μούσι. Συστήθηκα σαν θείος Ραμόν στα παιδιά μου και τα φίλησα ως φίλος του πατέρα τους.

- Δεν είδατε όμως και τον Φιντέλ Κάστρο.

- Κάνεις λάθος. Τον είδα και μιλήσαμε πολλές ώρες. Αυτός με πήγε στο αεροδρόμιο. Πήγα στην Βολιβία για να δημιουργήσουμε ένα, δύο τρία, πολλά Βιετνάμ.

- Στο μεταξύ στης ζωή σου υπάρχει η Τάνια.

- Η Τάνια και η Επανάσταση. Αν θέλεις η ανάγκη να φεύγω πάντα μακρυά. Ξέρω τι θέλεις να πεις. Πως ήμουνα αυτοκαταστροφικός ή πως ίσως το άσθμα να με έφερνε έτσι κι αλλιώς κοντά στον θάνατο. Πως περνούσα μια κρίση ηλικίας. Πως ήμουνα ανώριμος, «ατζαμής», ουτοπιστής. Ενας «Δον Κιχώτης». Η πως τελικά ήμουνα ένας «ξένος». Πως αφέθηκα να πεθάνω.

- .......

- ........

- Ενας στρατηγός είπε πως στη Βολιβία όταν σας κύκλωσαν προσπαθήσατε να φύγετε. Αν θέλατε να πεθάνετε θα μένατε.

- Νίκο, δεν προσπάθησα τίποτε. Ούτε σχεδίασα τίποτε. Απλώς από παιδί άκουγα τη φωνή της θάλασσας. Θυμάμαι μια μέρα που αποφάσισε να με αποσπάσει από τον λήθαργο που είχα χαθεί. Η αμμουδιά ήταν έρημη.Φυσούσε. Το σύμπαν χόρευε. Μια φωνή μέσα μου έδινε τον ρυθμό. Χόρευα και γω. Υστερα η φωνή της θάλασσας δυνάμωσε. Την άκουγα καθαρά. Ηταν όταν ξεκινήσαμε το ταξίδι με τον Αλμπέρτο. Οταν φεύγαμε από την θάλασσα αυτή συνέχιζε να μιλάει αδιάφορη. Οπως έκανε αιώνες. Αυτό είναι όλο.

- Κομαντάντε, σας ευχαριστώ πολύ.

- Γειά σου, σύντροφε.